Adam Wichniak, Elżbieta Waliniowska, Aleksandra Wierzbicka, Krystyna Czasak, Iwona Musińska, Eugenia Szatkowska,Wojciech Jernajczyk, Marek Jarema

Jakość snu i senność w ciągu dnia w zaburzeniachpsychotycznych z kręgu schizofrenii w trakcie leczenialekami przeciwpsychotycznymi 193-202

Sleep quality and daytime sleepiness in schizophrenia spectrumdisorders during antipsychotic treatment 193-202

Streszczenie
Cel. Zaburzenia snu i nadmierna senność w ciągu dnia są częstymi problemami napotykanymi w leczeniu chorych na schizofrenię. Celem badania była ocena jakości snu oraz senności w ciągu dnia u pacjentów hospitalizowanych z powodu zaburzeń z grupy schizofrenii w okresie bezpośrednio poprzedzającym zakończenie hospitalizacji.
Metoda. Zbadano 62 pacjentów otrzymujących leczenie przeciwpsychotyczne (20 K/ 42 M; śr. wiek 25,7±3,5). Wykonano test utrzymania uwagi (test zegara Mackwortha) oraz skale oceny: jakości snu (Ateńska skala bezsenności - AIS), senności w ciągu dnia (skala senności Epworth - ESS), ogólnego wrażenia klinicznego (skala CGI), działań ubocznych leków (skala UKU), objawów psychopatologicznych (skala PANSS) i depresji (skala Calgary).
Wyniki. Uczucie nadmiernej senności w związku z leczeniem stwierdzono w skali UKU aż u 58% pacjentów. To subiektywne odczucie pacjentów nie znajdowało jednak potwierdzenia w rozkładzie wyników standaryzowanych metod oceny senności. W skali ESS odsetek pacjentów z nadmierną sennością wynosił 20%. W teście utrzymania uwagi zaburzenia uwagi stwierdzono u 32% pacjentów.
Wnioski. Odczuwanie nadmiernej senności w ciągu dnia jest częste u pacjentów leczonych lekami przeciwpsychotycznymi. Zastosowanie standaryzowanych skal oceny senności i jakości snu umożliwia weryfikację skarg pacjentów zgłaszających nadmierną senność. Nadmierną senność wynikającą z niedoboru lub zaburzonego snu należy różnicować z sedacją wynikającą z leczenia farmakologicznego oraz zmęczeniem wynikającym ze stanu psychicznego i somatycznego pacjenta.
Summary

Aim. Patients with schizophrenia frequently report disturbed sleep and excessive daytime sleepiness. In this study the sleep quality and daytime sleepiness of patients hospitalized due to psychotic disorders was assessed shortly before the discharge from the hospital.

Method. 62 patients treated with antipsychotics (20 F/ 42 M, mean age 25.7 ± 3.5) were examined. The patients performed a vigilance task (Mackworth clock test), clinical scales were used for the assessment of: sleep quality (Athens insomnia scale - AIS), daytime sleepiness (Epworth sleepiness scale - ESS), clinical global impression (CGI scale), drug side effects (UKU scale), psychopathology and depressive symptoms (PANSS and CDSS scales).

Results. Excessive daytime sleepiness (EDS) was reported in the UKU scale in 58% of the patients. This subjective sensation of EDS was not reflected in the results of the standardized methods for the assessment of EDS. In the ESS scale EDS was found in 20% of the patients. A disturbed vigilance was found in the vigilance task in 32% of the patients.

Conclusion. Subjective feeling of EDS is common in patients treated with antipsychotics. The ESS scale allows to verify the patients' claims. EDS resulting from disturbed or shortened sleep, should be differentiated from sedation resulting from pharmacological treatment and fatigue that may be related to somatic or mental disorders.

Słowa klucze: schizofrenia, leczenie przeciwpsychotyczne, sen, nadmierna senność

Key words: schizophrenia, antipsychotic treatment, sleep, excessive daytime sleepiness