Łukasz Gawęda, Steffen Moritz, Andrzej Kokoszka
Podstawy teoretyczne treningu metapoznawczego dla chorych na schizofrenię 671-682
Theoretical background for the metacognitive training for schizophrenia 671-682
Streszczenie
Celem artykułu jest prezentacja podstaw teoretycznych nowej, ustruktualizowanej grupowej terapii poznawczej dla osób ze schizofrenią stworzonej przez S. Moritza i T.S. Woodwarda. Wyniki badań sugerują występowanie specyficznego sposobu funkcjonowania poznawczego osób doświadczających omamów czy urojeń w przebiegu schizofrenii. Pokazano, iż osoby doświadczające urojeń częściej niż inne grupy kliniczne podejmują decyzje w oparciu o niewystarczająca ilość danych (przeskok do konkluzji), ujawniają deficyt w zakresie rozumienia sytuacji społecznych odnoszących się do wnioskowania w oparciu o Teorię Umysłu (Theory of Mind). U osób ze schizofrenią obserwuje się również nadmierną pewność odnośnie fałszywych wspomnień, przy jednoczesnej niskiej pewności prawdziwych wspomnień, częściej również w tej grupie zaburzeń obserwuje się błędy atrybucji. Wyniki badań są obecnie podstawą formułowania odpowiednich interwencji terapeutycznych. Obok farmakoterapii coraz silniej podkreśla się rolę oddziaływań psychologicznych, szczególnie opartych o model poznawczo-behawioralny, w procesie terapii schizofrenii. Niniejszy artykuł prezentuje przegląd badań na temat zniekształceń poznawczych występujących wśród pacjentów ze schizofrenią będących podstawą nowej, ustrukturyzowanej, grupowej terapii poznawczo-behawioralnej dla osób z rozpoznaniem zaburzeń schizofrenicznych.
Summary
The aim of the article is to present a theoretical background for new, structuralized, group cognitive-behavioral therapy for schizophrenia developed by S. Moritz and T.S. Woodward. Research results suggest the occurrence of a specific manner of cognitive functioning amongst patients with delusions or hallucinations. It was shown, that patients with delusions, more often than those from other clinical groups, tend to make a decision with a lack of information (jumping to conclusion), display deficit in Theory of Mind and tend to display overconfidence in false memories, when at the same time are under-confident in true memories. Moreover persons with schizophrenia display a specific attribution style. They also exhibit disturbances in emotional regulation, which is often manifested by depressive mood and anxiety. Research results are often a basis for therapeutic intervention. Currently, apart from psychopharmacotherapy, psychological intervention in schizophrenia is mentioned, especially the cognitive-behavioural approach. The presented article is a review of research on cognitive biases in schizophrenia, which were the background for metacognitive training for this disorder.
Słowa klucze: schizofrenia, zniekształcenia poznawcze, trening metapoznawczy, metapoznanie
Key words: schizophrenia, cognitive biases, metacognitive training, metacognition |
