Tomasz Sobów, Marcin Wojtera, Iwona Kłoszewska

Występowanie potencjalnie odwracalnych zaburzeń funkcji poznawczych u pacjentów konsultacyjnej poradni zaburzeń pamięci             845

Prevalence of potentially reversible dementias in a memory clinic population             845

Streszczenie

Potencjalnie odwracalne przyczyny otępień są rzadko relatywnie wykrywane w ambulatoryjnej praktyce psychiatrycznej. Skuteczność możliwego leczenie jest zatem trudna do oceny.

Cel: Ocena częstości występowania potencjalnie odwracalnego otępienia wśród pacjentów poradni konsultacyjnej oraz oszacowanie wskaźnika "rzeczywistej odwracalności" zaburzeń funkcji poznawczych.

Metoda: Retrospektywna analiza dokumentacji medycznej 258 kolejno zgłaszających się pacjentów z powodu zaburzeń funkcji poznawczych do specjalistycznej poradni konsultacyjnej w latach 2002-2003.

Wyniki: Rozpoznanie potencjalnie odwracalnej przyczyny deficytów poznawczych (POZP), i osiągających nasilenie otępienia, postawiono u 18 pacjentów (5 kobiet, średnia wieku 60,9±4,9), co stanowiło 7% wszystkich zgłoszeń. Chorzy z potencjalnie odwracalnymi przyczynami otępienia byli istotnie młodsi a nasilenie otępienia niższe niż pozostali pacjenci z otępieniem. Ustąpienie objawów po wdrożeniu odpowiedniego leczenia obserwowano zaledwie u 1,5% całej badanej grupy. W ocenianej oddzielnie grupie chorych z zaburzeniami funkcji poznawczych niespełniającymi kryteriów dla otępienia wśród przyczyn dominowała depresja i działania niepożądane leków a oceniany krótkoterminowo wskaźnik popraw był wysoki (22/27); u 13 z 27 w ciągu 2 lat diagnozę zweryfikowano jednak jako otępienie, najczęściej typu Alzheimera.

Wnioski: Otępienie potencjalnie odwracalne jest rzadkie w populacji chorych ambulatoryjnych. Większość przypadków dotyczy pacjentów młodszych i z niewielkim nasileniem deficytu funkcji poznawczych. U znacznego odsetka pacjentów, u których uzyskano objawową poprawę po wdrożeniu leczenia, w ciągu 2 lat rozwija się, mimo to, otępienie.

Summary

Potentially reversible dementias are rarely detected in out-patient care facilities. Actual reversibility is virtually not known and has been occasionally reported in literature.

Aim: To determine the prevalence of potentially reversible dementias among patients seen at the ambulatory care facility and to estimate their "real life" reversibility.

Method: A retrospective analysis of medical records of 258 outpatients attending the Memory Clinic of the Central University Hospital of Łódź in the years 2002-2003.

Results: Potentially reversible dementia was diagnosed in 18 (5 women, mean age 60.9±4.9) subjects yielding 7% of all the subjects presented. These patients were significantly younger and the severity of their cognitive deficits milder as compared to the "non-reversible" cases. Treatment was successful only in 3 cases what translates into only 1.5% of those diagnosed as demented. Twenty seven cases with cognitive deficit but no dementia (depression or drugs side-effects) were claimed as potentially reversible and treated, in most cases (22 out of 27), successfully. However, within the 2 years period of follow-up in 13 of the 22 cases, the development of dementia was observed.

Conclusions: Potentially reversible dementia is a rare phenomenon in ambulatory care facility. The majority of potentially reversible cases can be found among younger and less impaired patients. Even in cases treated successfully, the risk of developing dementia within 2 years is very high.