Katarzyna Nowakowska, Karolina Jabłkowska, Alina Borkowska

Zaburzenia funkcji poznawczych u pacjentów uzależnionych od alkoholu             693-702

Cognitive dysfunctions in patients with alcohol dependence             693-702

Streszczenie

Cel: Ocena funkcji poznawczych związanych z aktywnością kory przedczołowej mózgu oraz nasilenia cech depresji u osób uzależnionych od alkoholu bezpośrednio po ciągu alkoholowym oraz po co najmniej rocznej abstynencji.

Metody: Przebadano 88 pacjentów uzależnionych od alkoholu. U 51 osób badanie wykonano bezpośrednio po ciągu alkoholowym, zaś u 37 osób po najmniej rocznej abstynencji. Grupę kontrolną stanowiło 30 osób zdrowych dobranych pod względem wieku, płci i wykształcenia do osób z grupy eksperymentalnej. Nasilenie uzależnienia oceniano za pomocą skali SADD oraz MAST, zaś nasilenia objawów depresyjnych dokonano przy pomocy Skali Depresji Becka. W ocenie neuropsychologicznej zastosowano Test Sortowania Kart Wisconsin (WCST) i test N- back oceniające różne aspekty pamięci operacyjnej i funkcje wykonawcze.

Wyniki: Stwierdzono istotne zaburzenia sprawności pamięci operacyjnej i funkcji poznawczych u osób uzależnionych od alkoholu zarówno z krótkotrwałą, jak i długotrwałą abstynencją, w porównaniu z osobami zdrowymi. Nie stwierdzono istotnych różnic w wykonaniu testów neuropsychologicznych przez pacjentów z krótko- i długotrwałą abstynencją, z wyjątkiem lepszego wyniku w zakresie błędów nieperseweracyjnych uzyskanych przez pacjentów z długotrwałą abstynencją. Dłuższy czas uzależnienia korelował z gorszym wykonaniem, zaś większa liczba lat nauki z lepszymi wynikami w testach neuropsychologicznych. Nasilenie depresji nie korelowało z głębokością zaburzeń poznawczych w testach neuropsychologicznych.

Wnioski: Uzyskane wyniki wskazują na podstawowy i utrwalony deficyt poznawczy związany z zaburzeniami czynności kory przedczołowej u osób uzależnionych od alkoholu.

Summary

Aim. The assessment of cognitive functions connected with prefrontal cortex activity and the intensity of depressed symptoms in patients with alcohol dependence after discontinuation of alcohol use and after a least one year of abstinence.

Method. 88 patients with alcohol dependence were evaluated. In 51 subjects assessment was performed directly after discontinuation of alcohol drinking and in 37 subjects, after at least one-year of abstinence. The control group consisted in 30 healthy persons matched with age, gender and education for the experimental group. The intensity of alcohol addiction was assessed using the SADD and MAST scale, while intensity of the depression symptoms was measured with the Beck Depression Inventory. Neuropsychological assessment included the Wisconsin Card Sorting Test (WCST) and N-back test for different aspects of working memory and executive functions estimation.

Results. Significant disturbances of working memory and executive functions in patients with alcohol dependence, both with short-term and long-term abstinence in relation to healthy subjects were noted. No significant differences between patients with short-term and long-term abstinence on the performance in neuropsychological tests was observed, except better results of nonperseverative errors obtained by patients with long-term abstinence. Longer duration of the alcohol addiction correlated with a worse, however higher level of education with a better performance in neuropsychological tests. The intensity of depression did not correlate with the level of cognitive impairment in the neuropsychological tests.

Conclusions. The results obtained indicate core and enduring cognitive deficits connected with disturbances in prefrontal cortex activity in patients with alcohol addiction.