Agnieszka Skowerska, Adam Wichniak, Michał Skalski
Zaburzenia snu i rytmu okołodobowego w schizofrenii 621-631
Sleep and circadian rhythm disturbances in schizophrenia 621-631
Streszczenie
Cel: W pracy przedstawiono ocenę snu i rytmu okołodobowego, funkcjonowania i stanu psychicznego pacjentów z rozpoznaniem schizofrenii. Szczególną uwagę zwrócono na następujące pytania: Jaki procent chorych na schizofrenię po przebytym procesie terapeutycznym w oddziale dziennym cierpi na bezsenność i nadmierną senność w ciągu dnia? Jakie czynniki wpływają na funkcjonowanie pacjentów leczonych z rozpoznaniem schizofrenii?
Metoda. Zbadano 23 pacjentów i 23 ochotników zgodnych pod względem wieku i płci (14-kobiet, 9-mężczyzn; średnia wieku 40,5 ± 13,6). Narzędziami badawczymi były: 7-dniowe pomiary aktygraficzne, dzienniczki snu oraz standaryzowane skale oceny: jakości snu i senności w ciągu dnia, ogólnego stanu klinicznego i stopnia poprawy, obecności i nasilenia objawów psychopatologicznych i depresji oraz nasilenia objawów niepożądanych leczenia farmakologicznego.
Wyniki: Łagodne nasilenie bezsenności stwierdzono u 6 pacjentów (26%), u 2 pacjentów (8%) nasilenie znaczne. Patologiczną senność obserwowano u 4 (17%) pacjentów. Aktygrafia wykazała obniżenie poziomu aktywności, które miało wpływ na funkcjonowanie pacjentów, a dominującymi czynnikami wpływającymi na aktywność pacjentów były objawy negatywne schizofrenii oraz występowanie działań ubocznych leków. Starsi i dłużej chorujący pacjenci mieli bardziej nasilone działania uboczne leków oraz więcej objawów depresyjnych. Pacjenci spędzali więcej czasu w łóżku i potrzebowali więcej snu od osób zdrowych. Najwyższą aktywność w ciągu dnia pacjenci prezentowali w godzinach rannych, w trakcie zajęć terapeutycznych.
Wnioski: Ocena chorych na schizofrenię przy pomocy aktygrafii i standaryzowanych skal klinicznych wskazuje, że mimo uzyskanej poprawy objawów psychopatologicznych znaczna grupa pacjentów wciąż ma niską aktywność oraz istotne klinicznie nasilenie bezsenności i/lub senności w ciągu dnia, które wpływają na funkcjonowanie pacjentów.
Summary
Aim. In this study we investigated sleep and circadian rhythm, functioning and psychopathological symptoms in patients with schizophrenia. We looked for answers to the following questions: What percentage of patients with schizophrenia after a therapeutic process in the daily psychiatric ward suffers from insomnia and excessive daytime sleepiness? What factors influence the functioning of patients with schizophrenia.
Methods. 23 patients and 23 healthy controls matched for age and sex (14 women, 9 men; mean age 40.5 ± 13.66) were examined. All subjects filled out sleep diaries, underwent actigraphy for 7 days, and ratings with scales for the assessment of sleep quality, daytime sleepiness, general clinical state and the degree of improvement, presence and severity of psychopathological symptoms and depression, drug side effects.
Results: Moderate insomnia was found in 6 (26%), severe insomnia in 2 (8%) patients. Four patients (17%) suffered from severe daytime sleepiness. Actigraphy showed a low activity level that had influence on the functioning of patients. The functioning of the patients was most negatively influenced by negative symptoms of schizophrenia and drug side effects. Older patients and those who were ill for a longer time presented more drug side effects and they were more depressive. The patients spent more time in bed and had longer sleep time than healthy controls. The patients presented highest activity at the time of therapeutic activities.
Conclusions. Despite improvement of psychopathological symptoms, many patients with schizophrenia still present low daytime activity and clinically significant insomnia and/or daytime sleepiness, which deteriorates their functioning.
|
