Tomasz Adamowski, Tomasz Hadryś, Joanna Rymaszewska, Andrzej Kiejna
Porównanie efektywności leczenia na psychiatrycznym oddziale dziennym i oddziale stacjonarnym na podstawie analizy objawów psychopatologicznych oraz subiektywnej oceny jakości życia pacjentów  1077
Effectiveness of treatment in day hospital versus inpatient ward evaluated by patients' psychopathological symptoms and subjective quality of life (QoL) analysis  1077
Streszczenie
Cel badań: Autorzy dokonali analizy objawów psychopatologicznych oraz subiektywnej jakości życia dla oceny efektywności leczenia w oddziale dziennym i stacjonarnym w ramach wieloośrodkowego badania Unii Europejskiej EDEN.
Metoda: 238 pacjentów przyjętych do szpitala psychiatrycznego we Wrocławiu zostało w sposób losowy przydzielonych do leczenia w oddziale dziennym (n=115) lub stacjonarnym (n=123). Pacjenci byli badani w 4 punktach czasowych obejmujących okres hospitalizacji. Do oceny różnic w dynamice objawów psychopatologicznych pomiędzy oddziałami wykorzystano średnie wartości punktowe podskal rozszerzonej wersji BPRS Ventury, natomiast subiektywną jakość życia oceniano skalą MANSA. Analizowano dwa parametry efektywności: statyczne (wartość skali w danym punkcie badawczym, poziom przeciętny) oraz opisujące dynamikę zmian (gradienty). Metoda opracowania statystycznego oparta była na analizie wariancji (ANOVA) oraz modelach analizy kowariancji  (ANCOVA) ze zmiennymi towarzyszącymi.
Wyniki: W dniu wypisu wykazano wyższą efektywność leczenia objawów manii i pobudzenia w oddziale stacjonarnym, nie stwierdzono natomiast różnic w dynamice pomiędzy oddziałami. Wykazano przewagę leczenia nasilenia objawów negatywnych w oddziale dziennym, jednak szybsze ustępowanie objawów obserwowano w oddziale stacjonarnym. Na początku hospitalizacji stwierdzono wyższą efektywność leczenia objawów pozytywnych w oddziale stacjonarnym. Odwrotnie w oddziale dziennym w początkowym okresie leczenia wyższa była efektywność w zakresie redukcji objawów depresji i lęku. W ocenie dynamiki ustępowania objawów na początku hospitalizacji wykazano wyższość oddziału stacjonarnego. W ocenie jakości życia nie stwierdzono różnic w efektywności pomiędzy oddziałami.
Wnioski: Uwzględniając parametry statyczne i dynamiczne efektywności w ujęciu podskal BPRS oraz skali MANSA nie wykazano bezwzględnej przewagi leczenia stacjonarnego wobec oddziału dziennego.
Summary
Aim: Authors analyzed patients' psychopathological symptoms and subjective quality of life (QoL) for evaluating the effectiveness of treatment in day hospital versus inpatient wards. Analyses concerned patients form Wrocław and recruited within the framework of an EU funded multicenter study EDEN.
Methods: 238 patients admitted to the Psychiatric Hospital in Wroclaw were randomly assigned to treatment in either day hospital (n=115) or inpatient ward (n=123). Patients were interviewed at 4 timepoints comprising their stay in hospital. Differences between settings in terms of dynamics of psychopathological symptoms and subjective QoL were expressed in mean scores of BPRS subscales and MANSA. Two parameters of effectiveness were considered: static - the score on the scale at a given timepoint and average score level, and dynamic - describing dynamics of changes (gradients). Statistical methods included ANOVA and ANCOVA with covariables.
Results: In terms of manic and excitement symptoms inpatient wards proved to be more effective as measured at discharge, no differences in dynamics between settings were found. Day hospital was superior in alleviating negative symptoms during treatment but improvement in that respect was quicker in the inpatient ward. In terms of alleviating positive symptoms, the inpatient ward was more effective only at the beginning of the treatment. Day hospital was more effective in handling symptoms of depression and anxiety but only at the beginning of treatment. Dynamics of subsiding of symptoms at the beginning of hospitalization was better for the inpatient ward. No differences in QoL in both settings were found.
Conclusions: Taking into consideration static and dynamic parameters of effectiveness of treatment the superiority of inpatient treatment over day hospital has not been, therefore, definitely proven.