Marek Jarema, Joanna Meder, Aleksander Araszkiewicz, Magdalena Tyszkowska
Leki przeciwpsychotyczne w praktyce lekarza psychiatry. Leczenie pierwszego epizodu schizofrenii 841-858
Antipsychotics in clinical practice. Treatment of the first schizophrenic episode 841-858
Streszczenie
Cel pracy: uzyskanie informacji na temat praktyki wyboru leków przeciwpsychotycznych w leczeniu I epizodu schizofrenii. Szczególnie interesowano się czynnikami, którymi kierują się lekarze w wyborze leku, postrzeganiu poszczególnych leków przez psychiatrów oraz opiniami lekarzy o dostępności leków przeciwpsychotycznych.
Materiał i metody: badaniem objęto 100 praktykujących psychiatrów z wybranych losowo ośrodków; połowa z lekarzy pracowała w lecznictwie otwartym a połowa w zamkniętym. Posłużono się ankietą skonstruowaną zawierającą 17 pytań dotyczące leczenia farmakologicznego pierwszego epizodu schizofrenii.
Wyniki: najczęściej zalecanym lekiem była olanzapina (33%), następnie risperidon (26%) i perazyna (25%). Lekarze częściej zalecali chorym szpitalnym risperidon niż perazynę (odpowiednio 29% i 24%) a chorym ambulatoryjnym częściej perazynę ( 25%) niż risperidon (23%). Fluoksetynę zalecano 18% chorych ambulatoryjnych, ale nie chorym szpitalnym. Weryfikacja skuteczności leczenia następowała najczęściej po 4 tygodniach leczenia (39%). U 28% chorych leczonych szpitalnie i 16% leczonych ambulatoryjnie zmieniano lek przeciwpsychotyczny, głównie z powodu braku skuteczności leczenia. Więcej psychiatrów (77%) uznało za ważniejszy korzystny wpływ leku na objawy negatywne schizofrenii niż na objawy pozytywne (59%).
Wnioski: praktyki preskrybcyjne psychiatrów dowodzą popularności olanzapiny i risperidonu w leczeniu pierwszego epizodu, ale też mocnej pozycji perazyny, co wynika z obecnych uregulowań prawnych. Trzy razy więcej psychiatrów uznało, że pacjenci powinni mieć nieograniczony dostęp do olanzapiny lub risperidonu, niż do pernazyny. Za najbardziej pożądaną cechę leku przeciwpsychotycznego psychiatrzy uznali korzystny wpływ na objawy negatywne. Przy wyborze leku przeciwpsychotycznego, psychiatrzy kierują się przede wszystkim własną wiedzą, rzadziej natomiast opiniami ekspertów lub uregulowaniami prawnymi.
Summary
Aim. The aim was to obtain the information regarding the choice of antipsychotic drugs in the treatment of first episode schizophrenia. In particular, the factors influencing doctors' preferences and their opinion about several antipsychotics and the availability of these drugs were evaluated.
Methods. The anonymous questionnaire was presented to 100 psychiatrists; 50 of them were in hospital and 50 were in the out-patient practice. The questionnaire consisted of 17 questions regarding the pharmacological treatment of the first schizophrenic episode.
Results. the most frequently prescribed drug was olanzapine (33%), then risperidone (26%), and perazine (25%). In hospitals, risperidone was more frequently administered than perazine (29% and 24% respectively) while in out-patient clinics perazine slightly outnumbered risperidone (25% vs 23%). Fluoxetine was prescribed to 18% of out-patients, but not to hospitalized ones. Doctors performed treatment verification mainly (in 39% of patients) after 4 weeks of therapy. The change of antipsychotics was made more frequently in 28% of those hospitalized than the out-patients (16%) and mainly due to the lack of efficacy. More psychiatrists considered the most important attribute of the drug to be the efficacy toward the negative symptoms (77%) than the positive symptoms (59% of doctors).
Conclusions. Prescription practice of psychiatrists shows the popularity of olanzapine and risperidone in the treatment of the first psychotic episode, but also indicates the strong position of perazine, which results from the current administrative regulations. Three times more psychiatrists think that patients should have an unrestricted (by the law) access to olanzapine or risperidone than to perazine. The most important attribute of an antipsychotic in the first episode schizophrenia turned out to be its efficacy toward the negative symptoms. Psychiatrists admitted that they chose an antipsychotic much more frequently on the basis of their own knowledge than on the basis of experts' opinion or the administrative regulations.
