Joanna Grzyb, Magdalena Wrzesińska, Agnieszka Harasiuk, Cezary Chojnacki, Józef Kocur
Ocena wybranych cech osobowości, stylów radzenia sobie ze stresem oraz nocnego wydzielania melatoniny u chorych z dyspepsją czynnościową  401-410
The assessment of selected personality traits, coping and melatonin nocturnal secretion in patients with functional dyspepsia  401-410
Streszczenie
Cel: Głównym celem pracy była ocena wybranych cech osobowości, stylów radzenia sobie ze stresem oraz poziomu melatoniny w surowicy osób z dyspepsją czynnościową (FD). Materiał: Badaniem objęto 36 pacjentów (14 kobiet i 24 mężczyzn) w wieku 19-43 (średnia: 31,6). Grupę kontrolną stanowiły osoby klinicznie zdrowe w wieku 21-53 lat (średnia: 37,2). Metody: W celu określenia nasilenia cech w zakresie konstrukcji osobowości wybrano kwestionariusz CO-16. Do oceny najczęściej wybieranych strategii radzenia sobie w sytuacjach postrzeganych jako stresujące wykorzystano kwestionariusz CISS. Stężenie melatoniny w surowicy w godzinach 22:00, 2:00, 6:00 oznaczono metodą immunoenzymatyczną (ELISA). Wyniki: W grupie osób z dyspepsją stwierdzono wyższe nocne wydzielanie melatoniny, a także istotnie większe nasilenie cech mieszczących się w zakresie cyklotymii, skłonności do neurotyzmu, submisji, depresyjności oraz wrażliwości. Najczęściej preferowane przez pacjentów style radzenia sobie ze stresem to strategia skoncentrowana na zadaniu i emocjach. Wnioski: Skonstatowano istnienie wspólnych cech osobowości i stylu radzenia sobie ze stresem oraz wyższe nocne wydzielanie melatoniny u chorych z FD w porównaniu z grupą osób zdrowych.
Summary
Aim. The main aim of the research was a characteristic of selected personality traits and coping as well

as estimation of a level of melatonin in serum in patients with functional dyspepsia (FD). Material. 36 patients with FD (14 men and 24 women) at age 19-43 (mean: 31.6) were examined. The control group consisted of 30 healthy persons at age 21-23 (mean: 37.2). Methods. CO-16 and CISS questionnaires were used to diagnose selected traits of personality and coping styles. Furthermore, melatonin concentration in serum was examined at 10 p.m., 2 a.m. and at 6 a.m. with the immunoenzymatic method (ELISA). Results. Coping style focused on problems and emotions were the most frequent ones in the examined group. Cyclothymia, tendency towards neuroticism and depression, submission and sensitivity were these that characterised patients with FD well. It was also stated that the level of melatonin was higher than in healthy subjects. Conclusions. There are common personality traits and coping styles in the group of patients with FD. A level of melatonin in serum is increased.