Dominika Dudek, Marcin Siwek, Joanna Borowiecka-Kluza

Charakterystyka kliniczna i demograficzna pacjentów z depresją lekooporną a cechy dwubiegunowości. Badanie pilotażowe             295-304

The relationships between socio-demographic and clinical data and the bipolar spectrum features in treatment resistant patients. A pilot study    295-304

Summary

Aim. To asses the relationships between sociodemographic and clinical data and the bipolar spectrum features in treatment resistant patients. (A sub-analysis of data of the pilot study for the multi-center TRES-DEP (Treatment Resistant Depression) Project.

Method. 50 drug-resistant 18-65 year old patients, fulfilling ICD-10 criteria for depressive episode or recurrent depressive disorder (F32, F33) were included in the study. Drug resistance was defined as non-response to two adequate antidepressant treatments. The main exclusion criteria were: > 18 scores in the 17-item Hamilton Depression Rating Scale, treatment with mood stabilizers, the diagnosis of: substance misuse, dementia, severe neurological or other somatic disease. The presence of bipolar spectrum was detected by the Mood Disorder Questionnaire (MDQ) and the Hypomania Checklist Scale (HCL).

Results. Statistically significant more drug-resistant patients fulfilling MDQ bipolar spectrum criteria (MDQ (+))comparing to patients without bipolar spectrum features by MDQ (MDQ(-)): 1) considered the last remission as partial or reported lack of remission (100% vs. 21%; p<0.05), 2) reported treatment non-adherence (41 vs. 18%, p=0.055). Moreover there were more suicidal attempts in MDQ(+) patients (0.86±1.28 vs. 0.25±0.59; p<0.05).

Conclusion. Results of the study suggest that the presence of bipolar spectrum may worsen the course and outcome of drug-resistant depression. A further multicenter study is needed.

Streszczenie

Cel: Zbadanie zależności pomiędzy wybranymi parametrami socjodemograficnzymi i klinicznymi a cechami dwubiegunowości u pacjentów z depresją lekooporną -subanaliza danych badania pilotażowego wieloośrodkowego projektu TRES-DEP.

Metoda: Grupa pacjentów z depresją lekooporną liczyła 50 osób. Pacjenci spełniali kryteria ICD 10 epizodu depresji lub depresji nawracającej (F32, F33), a lekooporność definiowano jako brak znaczącej poprawy klinicznej, po co najmniej dwóch adekwatnych kuracjach lekami przeciwdepresyjnymi. Do badania nie włączano pacjentów: z nasileniem depresji przekraczającym 18 punktów w 17-punktowej Skali Depresji Hamiltona, otrzymujących leki normotymiczne oraz z diagnozą: otępienia, nadużywania substancji, poważnych schorzeń neurologicznych lub somatycznych. Cechy dwubiegunowości badano za pomocą Kwestionariusza Zaburzeń Nastroju Hirschfelda (KZN) i Skalą do oceny hipomanii Angsta (HCL).

Wyniki: W badaniu u pacjentów wykazujących cechy dwubiegunowości według KZN stwierdzono istotnie częstsze występowanie niepełnych remisji (100% vs 21%, p<0.05) i nieregularności leczenia (41% vs 18%, p=0,055) oraz większą ilość podjętych w przeszłości prób samobójczych (0,86±1,28 vs 0,25±0,59; p<0,05). Także odmienna była, w przypadku występowania lub nie, cech dwubiegunowości, charakterystyka odpowiedzi na pytania kwestionariuszy KZN i HCL.

Wnioski: Otrzymane wyniki badania pilotażowego sugerują iż obecność spektrum dwubiegunowego w sposób niekorzystny wpływa na przebieg i rokowanie w depresji lekoopornej oraz uzasadniają projekt przeprowadzenia wieloośrodkowego badania obejmującego dużą grupę pacjentów.