Krzysztof Małyszczak, Angelika Pyszel, Tomasz Pawłowski, Marcin Czarnecki, Andrzej Kiejna

Lęk uogólniony i neurotyzm u pacjentów chorych somatycznie             219-228

Generalized anxiety and neuroticism in patients suffering from somatic diseases             219-218

Summary

Aim. The aim of this research is to present the severity of the generalized anxiety disorder

(GAD) symptoms and its correlation with neuroticism among patients suffering from somatic

diseases.

Methods. 184 subjects participated in the study: 45 inpatients undergoing haematological treatment (group 1), 46 inpatients from the internal ward (group 2), 48 patients infected with HCV prior to treatment (group 3) and 45 healthy persons from the control group (group 4). The patients' level of generalized anxiety was measured by means of the Present State Examination Questionnaire (PSE), whereas the level of neuroticism was measured by means of Eysenck's Personality Questionnaire (EPQ-R).

Results. The GAD was found to affect more patients with somatic diseases than people from the control group (group1: 11%, 2: 8.7%, 3: 8.7% and 4: 6.7%). 14 out of 16 persons with GAD had the neuroticism value above median. Median scores of neuroticism were similar in all groups except for the control group in which the median value was slightly lower. The correlation between the level of neuroticism and the increase of generalized anxiety symptoms did not depend on the gravity of the somatic diseases. The value of correlation was found to be the highest among patients infected with HCV (0.73) and lower in the remaining two groups (0.54 and 0.58). The increase of generalized anxiety symptoms was proportional to the level of neuroticism, the regression line slope depended on subjective evaluation of gravity of the diseases. The regression line slope was found to be the highest amongst haematologically treated patients (1.54), smaller among patients from the general practice ward (0.84) and those infected with HCV (1.04), and the smallest among patients from the control group (0.15).

Conclusions. Patients suffering from internal illnesses are much more vulnerable to GAD and have a higher level of GAD symptoms, especially ones with an elevated level of neuroticism. The regression line slope between GAD scores and neuroticism scores can be understood as an indicator of psychological stress.

Streszczenie

Cel badania: Praca przedstawia nasilenie objawów lęku uogólnionego i ich związek z neurotyzmem u pacjentów chorych somatycznie.

Metoda: W badaniu uczestniczyło 184 osób w tym 45 pacjentów leczonych na oddziale hematologicznym (grupa 1), 46 pacjentów leczonych na oddziale internistycznym (grupa 2), 48 pacjentów zakażonych HCV przed leczeniem (grupa 3) oraz 45 zdrowych osób z grupy kontrolnej (grupa 4). U wszystkich badanych oceniano poziom nasilenia lęku uogólnionego za pomocą kwestionariusza Badania Stanu Obecnego (PSE), oraz poziom neurotyzmu za pomocą skali neurotyzmu Kwestionariusza Osobowości Eysenck'a (EPQ-R).

Wyniki: Zaburzenie lękowe uogólnione występowało częściej w grupach osób chorych somatycznie niż w grupie kontrolnej (grupy 1: 11%, 2: 8,7%, 3: 8,7% i 4: 6,7%). Wśród 16 osób z rozpoznaniem zaburzenia 14 charakteryzowało się wartością neurotyzmu powyżej mediany. Rozkład wartości neurotyzmu we wszystkich grupach był podobny, jedynie grupa kontrolna charakteryzowała się nieco mniejszymi przeciętnymi wartościami. Korelacja pomiędzy wartościami neurotyzmu i nasilenia lęku nie zależała od ciężkości choroby somatycznej. Największą wartość osiągnęła w grupie pacjentów zakażonych HCV (0,73), mniejsze w pozostałych dwóch grupach chorych (0,54 i 0, 58). Nasilenie objawów lęku uogólnionego było proporcjonalne do wartości neurotyzmu, nachylenie linii regresji zależało od subiektywnej ciężkości choroby. Osiągnęło ono największą wartość w grupie hematologicznej (1,54), mniejszą w grupie z innych chorobami internistycznymi (0,84) i zakażonych HCV (1,04), najmniejszą w grupie kontrolnej (0,15).

Wnioski: Choroby somatyczne związane są z częstszym występowaniem zaburzenia lękowego uogólnionego i większym nasileniem objawów lękowych, dotyczy to szczególnie osób z wysokim poziomem neurotyzmu. Nachylenie linii regresji pomiędzy nasileniem objawów lęku uogólnionego a wartościami neurotyzmu może być traktowane, jako wyznacznik nasilenia stresu psychicznego.