Igor Hanuszkiewicz, Andrzej Cechnicki, Aneta Kalisz

Związek deficytów poznawczych z przebiegiem schizofrenii. Badania wstępne uczestników programu rehabilitacyjnego          539-550

Correlation between cognitive defects and the course of schizophrenia. Initial study of a rehabilitation programme participants             539-550

Streszczenie

Cel: Deficyty poznawcze są w schizofrenii zaburzeniem "pierwotnym", pozwalającym na wiarygodne przewidywanie poziomu szeroko rozumianego przystosowania chorych. Celem prezentowanej pracy jest ocena zależności pomiędzy wynikami rehabilitacji a rodzajem i głębokością zaburzeń poznawczych w grupie pacjentów z wieloletnim przebiegiem schizofrenii. Metoda: Ocena deficytów poznawczych w prezentowanej pracy obejmuje sprawność funkcji wykonawczych i pamięci operacyjnej badaną testami WCST i Testem Łączenia Punktów oraz ocenę fluencji słownej i kategorialnej. Przyjęto cztery wskaźniki przebiegu schizofrenii: nasilenie objawów psychopatologicznych mierzone PANNS, kontakty społeczne i funkcjonowanie zawodowe oceniane na skali klinicznej oraz jakość życia mierzoną kwestionariuszem Oliviera. Zbadano 64 chorych pacjentów z diagnozą schizofrenii wg DSM IV i ICD-10 uczestniczących w programie rehabilitacyjnym.

            Wyniki: Wykazano zależność pomiędzy słabszymi wynikami uzyskanymi w teście fluencji słownej a nasileniem objawów negatywnych, mniejszą gotowością do podjęcia pracy, mniejszą ilością kontaktów społecznych oraz gorszą oceną wskaźników jakości życia w obszarach pracy, stopnia prywatności i satysfakcji z czasu spędzanego poza domem. Wyniki TŁP korelują z nasileniem objawów negatywnych i ogólnych ocenianych skalą PANSS oraz z gotowością do podjęcia zatrudnienia. Ilość poprawnych odpowiedzi udzielonych w teście WCST jest związana z większą gotowością do podjęcia zatrudnienia. Mniej błędów perseweracyjnych popełniły osoby o wyższym wykształceniu. Osoby, które szybciej ułożyły pierwszą kategorię testu cechuje większa liczba kontaktów społecznych.

            Wnioski: W grupie osób o wieloletnim przebiegu schizofrenii wykazano związki pomiędzy nasileniem deficytów poznawczych a większością przyjętych w badaniu wskaźników wyników rehabilitacji.

Summary

Aim. Cognitive deficits are the "primary" dysfunction in schizophrenia. They make possible a reliable prediction of the broadly understood adjustment of the psychiatric patients. The purpose of this paper is to evaluate the relation between the results of rehabilitation and the cognitive deficits among the patients diagnosed with schizophrenia.

Method. The assessment of the cognitive deficits presented in this paper was conducted using the WCST, the Trial Making Test and a verbal fluency tests. These tests evaluated mainly executive functioning and working memory. Four indicators of the course of schizophrenia were taken into consideration: the severity of symptoms assessed by PANNS, the range of social interactions, professional functioning (readiness to be employed) and the Quality of Life self-evaluation questionnaire by Olivier. Altogether 64 patients diagnosed with schizophrenia (in accordance with the DSM-IV and ICD-10) who participated in a rehabilitation programme were assessed.

Results. The study showed correlation between poorer verbal fluency and severity of negative symptoms, worse professional functioning, limited range of social interactions and lesser satisfaction with work, privacy level and the time spent outside home estimated by the QLQ.

The poorer results of the TMT correlate with the severity of negative symptoms and the level of general psychopathology as well as with worse professional functioning. The number of correct answers in the WCST is correlated with the level of professional functioning. Persons with higher education made less perseverative errors. Persons who managed to finish the first category of the test faster are characterised by a broader social interactions network.

Conclusions. It was demonstrated that within the studied group of people with a long-term course of schizophrenia cognitive deficits correlate with the considered indicators of the results of rehabilitation process.