Anna Dąbrowska

Poczucie koherencji u rodziców dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym             189

Sense of coherence in parents of children with cerebral palsy             189

Streszczenie

Celem badania jest analiza związku poczucia koherencji (SOC) i sposobów radzenia sobie ze stresem przez rodziców dzieci z MPD. Porównywano dwie grupy osób: 77 rodziców dzieci z MPD oraz 62 rodziców dzieci rozwijających się prawidłowo. Do pomiaru poziomu SOC zastosowano Kwestionariusz Orientacji Życiowej (SOC-29). Style radzenia sobie ze stresem analizowano przy pomocy Kwestionariusza Radzenia Sobie w Sytuacji Stresu (CISS), natomiast strategie - przy użyciu Kwestionariusza Radzenia Sobie ze Stresem (WCQ).

Wyniki wskazują, iż rodzice dzieci z MPD w porównaniu z rodzicami dzieci rozwijających się prawidłowo przejawiali niższy poziom globalnego poczucia koherencji oraz słabsze poczucie zaradności i sensowności. Rodzice dzieci z MPD charakteryzujący się słabszym SOC częściej stosowali strategie polegające na unikaniu, myśleniu życzeniowym i rezygnacji. Częściej używali stylu zorientowanego na emocje i angażowanie się w czynności zastępcze.

Według Antonovsky'ego poziom SOC ustala się w okresie dorosłości jest względnie stały. Niniejsze dane wskazują, że opieka nad dzieckiem z MPD może być źródłem chronicznych obciążeń prowadzących do osłabienia się SOC.

Summary

Aim. The aim of this study was to investigate the relationship between the sense of coherence (SOC) and ways of coping with stress in parents of children with cerebral palsy (CP).

Methods. Two groups of participants were compared: 77 parents of children with CP and 62 parents of normally developing children. SOC was assessed using the Sense of Coherence Scale (SOC-29). Styles of coping with stress were analyzed applying the Coping Inventory for Stressful Situations (CISS), whereas strategies - Ways of Coping Questionnaire (WCQ).

Results. Results showed that parents of children with CP comparing parents of typically developing children reported a lower level of SOC and poorer manageability and meaningfulness.

Parents with poorer SOC used avoidance, wishful thinking and resignation more often. Moreover, they applied the emotion-oriented style and distraction as the kind of avoidance-oriented style.

Conclusion. According to Antonovsky's concept, the SOC level is established in adulthood and it is relatively stable. These results showed that taking care of a child with CP is a potential source of chronic burden, which may cause a SOC level weakness.