Joanna Rymaszewska, Katarzyna Dziełak, Andrzej Kiejna

Niezdolność do pracy oraz świadczenia rentowe osób z zaburzeniami psychicznymi             171

Incapacity for work and disability pensions in persons with mental disorders             171

Streszczenie

W Europie stale rośnie liczba osób z zaburzeniami psychicznymi, które korzystają ze świadczeń rentowych. Dane dotyczące świadczeń z tytułu niezdolności do pracy pokazują, że o świadczenia starają się coraz częściej osoby młode, w wieku produkcyjnym. Wśród osób uznanych za niezdolne do pracy osoby cierpiące na zaburzenia psychiczne stanowią najmłodszą populację, w porównaniu do innych schorzeń. Ponadto w obrębie zaburzeń psychicznych występują różnice dotyczące ilości przyznanych rent, w zależności od diagnozy szczegółowej. Cytowane poniżej dane głoszą, że najczęstszą grupą osób cierpiących na zaburzenia psychiczne i otrzymujących świadczenia rentowe jest populacja osób z zaburzeniami afektywnymi i lękowymi. Zauważono, że wzrost ilości przyznawanych świadczeń ma miejsce częściej wówczas, gdy u osób współwystępuje kilka zaburzeń psychicznych lub zaburzenia psychiczne wraz z chorobami somatycznymi Dane pochodzące z badań ukazują ponadto, że Polska stanowi jeden z krajów, w którym koszty ponoszone przez państwo, związane z przyznawaniem świadczeń rentowych, są znacząco wysokie. Przedmiotem artykułu jest omówienie problematyki niezdolności do pracy oraz przyznawania świadczeń rentowych osobom mającym zaburzenia psychiczne. Artykuł stanowi próbę wyjaśnienia przyczyn stałego wzrostu ilości przyznawanych świadczeń, przedstawia charakterystykę osób ubiegających się o renty z tytułu niesprawności, jak również omawia zagadnienie niesprawności oraz niezdolności do pracy osób z zaburzeniami psychicznymi.

Summary

The number of people suffering from mental disorders and receiving disability pensions is still increasing in Europe. Young persons in their working-age are receiving disability pensions more and more often. Among those who are incapable to work (due to both mental and somatic disorders), persons on benefits due to mental disorders are usually younger. The number of disability pensions depends on the sort of mental disorder. Persons suffering from affective and anxiety disorders are the most common group receiving benefits. An increase in the number of disability payments among people with several mental disorders or both, mental and somatic diseases is observed. Furthermore, research data shows Poland as the country with high costs relevant disability payments. Disability pensions assignment for persons suffering from mental disorders, as well as incapacity for work, is discussed in this article. The reason for a still increasing number of disability payments is explained, the characteristics of persons applying for disability pensions is introduced and the mental impaired persons' incapacity for work is described.