|
Maria Golczyńska, Sylwia Stankiewicz
Spór o osobowość mnogą: zagadnienie teoretyczne, czy praktyczne ? 233
Dispute over the multiple personality disorder: theoretical or practical dilemma? 233
Streszczenie:
Dysocjacyjne zaburzenie tożsamości (DID) zwane jest też osobowością mnogą lub wieloraką (MPD). Ze względu na niską częstotliwość występowania i trudność w obserwacji jest w Polsce rzadko diagnozowane. Autorki umieściły omawiane zaburzenie w kontekście historycznym, nawiązując do pierwszych wzmianek o dysocjacji z XVIII w. Następnie scharakteryzowano osobę dysocjacyjnie zaburzoną oraz poszczególne kategorie osobowości u pacjenta z DID (osobowość pierwotna, osobowość alternatywna, fragmentaryczna oraz gospodarz). Przedstawiono kryteria diagnozy, a także różnicowano dysocjacyjne zaburzenie tożsamości z innymi zaburzeniami: stresowym zaburzeniem pourazowym (PTSD) oraz osobowością z pogranicza (BPD). Postawiono tutaj hipotezę, według której zaburzenia dysocjacyjne korelują z traumą doświadczoną w dzieciństwie, a PTSD koreluje z traumatycznym przeżyciem występującym w późniejszym okresie życia. Ponadto zaprezentowano współcześnie najczęściej stosowane narzędzia do badania dysocjacyjnego zaburzenia tożsamości: Skalę Przeżyć Dysocjacyjnych (DES) oraz kwestionariusz mierzący somatoformiczną dysocjację (SDQ). Na koniec, na podstawie literatury, przedstawiono metody leczenia DID: hipnoterapię oraz nagrywane sesje terapeutyczne. Autorki są zdania, iż "przełączanie" jednej osobowości w drugą w DID ma charakter adaptacyjny (pojawia się w zależności od potrzeb adaptacyjnych).
Summary:
Dissociative identity disorder (DID) could also be referred to as multiple personality disorder (MPD). Due to rare occurrence and difficulty in its' identification it is infrequently diagnosed in Poland. The indicated disorder has been portrayed by the authors throughout the historical context, referring to initial 18th century's references concerning dissociation. A typical dissociatively disordered person has been characterized along with his individual personality categories such as: original personality, altered personality, host and personality fragment. Moreover various diagnosis criterions of DID have been introduced. DID has also been differentiated with other disorders: PTSD (post-traumatic stress disorder) and BPD (borderline personality disorder). A hypothesis has been set up, stating that DID is directly correlated with the trauma experienced during childhood, while PTSD is linked with traumatic lived-through events in the later period of ones' life. The most contemporary and frequently used research tools for DID have been indicated: dissociative experience scale (DES) and somatoform dissociation questionnaire (SDQ-20). Based upon the known literature, the authors have presented treatment methods such as hypnotherapy and recorded therapy sessions. It is the view of the authors that the switching in dissociative identity disorder is of adaptive character (it occurrs depending upon adaptive needs).
|
