Streszczenie

Charakterystyczny dla jednostki, względnie stały poziom przeżywanego lęku oraz zewnętrzne lub wewnętrzne umiejscowienie poczucia kontroli, są wymiarami osobowościowymi. Wywierają istotny wpływ na funkcjonowanie biopsychospołeczne człowieka, znajdują wyraz w jego stylu przeżywania i zachowania. Cel badania: sprawdzenie jaki jest poziom lęku u kobiet otyłych w momencie rozpoczynania przez nie kuracji odchudzającej oraz czy istnieje zależność pomiędzy umiejscowieniem poczucia kontroli, a natężeniem tego lęku. Materiał i metoda: Zbadano 67 kobiet, które zgłosiły się na grupową, interdyscyplinarną kurację odchudzającą o charakterze edukacyjnym. Średnia wieku wynosiła 42,88 ± 10,96, średni wskaźnik BMI 35,98 ± 5,66. Zastosowano Kwestionariusz Poczucia Kontroli (Delta) R. Drwala i Inwentarz Stanu i Cechy Lęku autorstwa Spielbergera, Strelaua, Tysarczyka i Wrześniewskiego. Wyniki: Lęk oceniany jako stan uplasował się na poziomie 5 ± 2,0 stena, lęk jako cecha na poziomie 5 ± 1,55 stena, a poczucie kontroli na poziomie 7 ± 1,57 stena. Stwierdzono korelacje pomiędzy wiekiem badanych kobiet a wskaźnikiem BMI (r = 0,33; p < 0,05) i stanem lęku (r = 0,25; p < 0,01), pomiędzy stanem lęku a cechą lęku (r = 0,60; p < 0,05) i umiejscowieniem poczucia kontroli (r = 0,41; p < 0,05) oraz pomiędzy cechą lęku i umiejscowieniem poczucia kontroli (r = 0,35; p < 0,05). Zaobserwowano, że w podgrupie o najniższym średnim wskaźniku BMI (27,5 ± 1,5 BMI) wiek badanych jest istotnie niższy niż w pozostałych podgrupach (p< 0,05) oraz że podgrupa ta ma istotnie niższy wynik w zakresie umiejscowienia poczucia kontroli, w porównaniu z podgrupą o średnich wartościach wskaźnika BMI (p < 0,01). Nie zaobserwowano istotnych różnic w zakresie badanych zmiennych pomiędzy podgrupami wiekowymi. Wnioski: Zarówno poziom stanu lęku, jak i cechy lęku u kobiet decydujących się na rozpoczęcie kuracji odchudzającej, mieścił się w granicach normy przyjętej dla ogółu populacji. Wyniki w zakresie umiejscowienia poczucia kontroli były podwyższone i świadczyły o przewadze zewnątrzsterowności w badanej grupie. Nie stwierdzono korelacji pomiędzy wielkością wskaźnika BMI a poziomem lęku jako stanu, lęku jako cechy i umiejscowieniem poczucia kontroli. Zaobserwowano pozytywną korelację pomiędzy umiejscowieniem poczucia kontroli a poziomem lęku - zarówno stanu, jak cechy.

Summary