Anna Żmijewska Zespół Aspergera w ujęciu rodzinnym - przegląd badań 713-722 Asperger's Syndrome in family context - review of studies 713-722 Streszczenie W ostatnich latach, ze względu na wciąż zwiększającą się liczbę diagnoz zaburzeń ogólnorozwojowych u dzieci, obserwuje się wzrost badań prowadzonych w obszarze tematyki rodzinnej osób z autyzmem i zespołem Aspergera. Początkowo w badaniach z udziałem rodzin dzieci z autyzmem, dominowały wątki radzenia sobie ze stresem u rodziców tych dzieci, wpływu niepełnosprawności dziecka na funkcjonowanie innych członków rodziny, a także terapeutycznego znaczenia oddziaływań rodziców na dziecko. W nowszych badaniach, obejmujących rodziny osób z zespołem Aspergera, oprócz obciążeń stresowych rodziców, sposobów radzenia sobie z nimi oraz otrzymywanego wsparcia, podejmuje się także próby analizy ich systemowych właściwości, takich jak: spójność, adaptacyjność, zorganizowanie, kontrola, ekspresyjność, konflikt w kontekście symptomatologii dziecka. Ujęcie systemowe przyczynia się do wielostronnego opisu sytuacji rodzin osób z zespołem Aspergera. Z drugiej jednak strony, obszar ten jest wciąż słabo poznany, a pewne metodologiczne niedoskonałości tych badań, jak również brak badań podłużnych w tym zakresie, wciąż uniemożliwiają stworzenie całościowego obrazu funkcjonowania tych rodzin. Summary In recent years in the face of still growing number of diagnosis of pervasive developmental disorders there has been an increase in number of research in the functioning of family of children with autism or Asperger's Syndrome. Studies concerning families of children with autism have been predominantly occupied with the stress-coping strategies and also with the therapeutic effect of interaction between disabled children and the rest of the family. New studies with families of children with Asperger's Syndrome, apart from the coping styles of parents and the received support, are also examining the properties of the system of these families, like: cohesion, adaptability, organisation, control, expressiveness or conflict. Such a perspective enables researchers to describe the circularity of influences in these families, on the other hand, however, some methodological deficiencies of this research, as well as the lack of longitudinal studies prevent researchers from creating a comprehensive picture of functioning of these families. |