Janusz Heitzman
Zaburzenia snu - przyczyna czy skutek depresji? Artykuł redakcyjny  499-511
Sleep disturbances - cause or result of depression  499-511
Streszczenie

Zaburzenia snu są bardzo czułym wskaźnikiem pozwalającym na zidentyfikowanie różnych schorzeń psychicznych a zwłaszcza depresji. Niezależnie od samego charakteru zaburzeń snu, ich występowanie może świadczyć tak o początku zachorowania na depresję jak i o ustąpieniu tej choroby. Mechanizm zaburzeń snu wydaje się być bardzo mocno powiązany z fizjologią depresji. Zaburzenia snu, wśród zmienionych w depresji parametrów fizjologicznych, neuroendokrynnych i behawioralnych,  odgrywają w ostatnich latach coraz bardziej eksponowaną rolę. Przyczyniło się do tego bliższe zidentyfikowanie zaburzeń rytmu dobowego tak w dużej depresji (MDD), dwubiegunowej (BD) czy sezonowej (SAD) oraz stwierdzenie zależności pomiędzy obniżonym nastrojem a zmianami w rytmie i poziomie wydzielania melatoniny. Również odkrycie innowacyjnej substancji mającej korygować zaburzony rytm dobowy (agomelatyny), stanowi znaczący postęp w poszukiwaniu skutecznej metody leczenia depresji. Warto bliżej przyjrzeć się bliżej jej regulującemu wpływowi na zakłócenia rytmu dobowego, co ma skutkować nie tylko efektem przeciwdepresyjnym, ale zauważalną poprawą architektury snu i funkcjonowania w ciągu dnia.

Summary
Sleep disturbances are a very sensitive indicator, which allows identifying various psychic
illnesses, especially depression. Irrelevant of the very nature of sleep disturbances, their presence can tell us about the onset of depression or its ending. The mechanism of sleep disturbances seems to be tightly bound with the physiology of depression. Besides physiological, neuroendocrine and behavioural parameters, which are altered in depression, sleep disturbances play a more exposed role in the recent years. This has been brought about by a better identification of daily rhythm disorders in major depressive disorder (MDD), bipolar disorder (BD) or seasonal affective disorder (SAD) and the discovery of a correlation between lowered mood and changes in the rhythm and level of melatonine secretion.
Also, the discovery of the substance which is supposedly correcting the disordered circadian rhythm (agomelatine), means a step forward in the search for an effective treatment of depression. It is worthy to look closer into its regulatory effect on the disordered circadian rhythm, which is not only to give an antidepressive effect, but in a visible improvement of sleep architecture and functioning during the day.