Andrzej Kokoszka, Anna Telichowska-Leśna, Rafał Radzio
Kwestionariusz wglądu w schizofrenię - 'Moje myśli i odczucia' 491-502
A questionnaire of insight into schizophrenia - 'My thoughts and feelings' 491-502
Streszczenie
Cel badania: Stworzenie krótkiego kwestionariusza oceniającego wgląd, użytecznego w praktyce terapeutycznej do samodzielnego wykonywania przez pacjenta.
Metoda: Kwestionariusz skonstruowano na podstawie indywidualnych i grupowych wywiadów z osobami, które zdaniem ich lekarzy cierpiały na schizofrenię o korzystnym przebiegu i miały duży wgląd w tę chorobę, a także z pacjentami bez wglądu i z niekorzystnym przebiegiem tej choroby. Te wywiady pozwoliły na sformułowanie 16 pytań z trzema możliwymi do wyboru odpowiedziami, charakterystycznymi dla osób: bez wglądu, z pełnym oraz z częściowym wglądem. Następnie w badaniach z udziałem sędziów kompetentnych przeprowadzonych wśród 367 pacjentów, ustalono 6 pytań najlepiej różnicujących osoby z niskim i wysokim wglądem. Składająca się z nich metoda ma dobrą rzetelność - współczynnik alfa Cronbacha = 0,8. Trafność oceniono w kolejnych badaniach z udziałem 128 chorych na schizofrenię badając korelację wyniku skali z wynikiem na podskali krytycyzmu w PANNS. Wykazały one umiarkowaną korelację (r = -0,55), wskazującą na względnie dobrą rzetelność skali. Potwierdzono wysoką rzetelność kwestionariusza - alfa Cronbacha = 0,77.
Wyniki: Stworzono 6-ciopunktowy kwestionariusz wypełniany przez pacjenta służący do oceny jego wglądu w schizofrenię. Opisano metodę omawiania wyników mającą na celu kształtowanie wglądu zgodnie zasadami terapii poznawczej. Przedstawiono prowizoryczne normy służące do interpetacji uzyskanych wyników.
Wnioski: Kwestionariusz wglądu w schizofrenię - ';Moje Myśli i Odczucia'" ma względnie dobrą rzetelność i trafność i może być wykorzystywany do przesiewowych badań mających na celu zidentyfikowanie pacjentów z bardzo niskim poczuciem wglądu w schizofrenię oraz do psychoedukacji przy ocenie ich wyników.
Summary
Aim. Construction of a brief, self-rating questionnaire of insight into schizophrenia, that can be useful in everyday practice.
Method. The questionnaire is based on reports of patients with good remissions, confronted with the group interviews with severely psychotic patients without insight. They led to the formulation of 16 questions with three possible answers reflecting lack of insight, full insight and partial insight. 6 items that have the most discriminating power of patients with and without insight were selected in the study of 367 patients assessed by psychiatrists acting as the competent judges. The reliability of this questionnaire is good - alfa Cronbach = 0,8. In the next study with 128 patients, a similar reliability was fund - alfa Cronbach = 0,77. The validity measured as the correlation with PANSS item "Lack of Judgment and Insight" was acceptable r= -0,55.
Results. The 6-items questionnaire of insight into schizophrenia - "My thoughts and feelings" has good reliability and acceptable validity. The discussion of results with the patient, based on rules of cognitive behavioural therapy aiming at the shaping of insight was described as well as the preliminary sten norms were described. Conclusions. The questionnaire may be useful in the screening of patients with low insight into schizophrenia as well for a psychoeducative discussion of its results. |
