Katarzyna Prochwicz
Obłęd we dwoje. Objawy i psychospołeczne uwarunkowania indukowanych zaburzeń urojeniowych 19-30
Insanity of two. Clinical symptomatology and psychosocial factors of induced paranoid disorder 19-30
Summary
Aim. The primary aim of the research was to identify factors which are associated with the appearance of induced psychotic disorders. The psychological and social factors and cultural diversity of symptoms and course of folie à deux were taken into account. Method. The author's review of literature on the topic of folie à deux. Results. Folie à deux was first described in the 19th century. Since then the concept has been elaborated, and several psychosocial and demographical factors which favour a development of folie à deux have been described. Those involved are often isolated from society and have a close emotional relationship. Folie à deux has occurred most often in relationships within a nuclear family, especially between sisters, spouses, mother and child. The primary partner has been noted as being older, more intelligent and better educated. In most cases, the person in whom the delusions are induced is dependent on or submissive to the person with the psychotic disorder. Conclusion. Psychological, social and demographical factors play an important role in emergence of shared paranoid disorders.
Streszczenie
Celem artykułu było określenie czynników sprzyjających występowaniu indukowanych zaburzeń urojeniowych. Wzięto pod uwagę czynniki psychologiczne i społeczne mające wpływ na indukowanie urojeń. Uwzględniono także kulturowe zróżnicowanie objawów i przebiegu folie a deux. Metoda: W artykule dokonano analizy opisów przypadków folie à deux, publikowanych we współczesnej literaturze medycznej. Wyniki: Folie à deux zostało po raz pierwszy zdiagnozowane w XIX w. Od tego czasu określono wiele czynników społecznych, psychologicznych i demograficznych, które mają istotne znaczenie dla powstawania tego zaburzenia. Osoby, u których diagnozuje się folie à deux łączy silna relacja emocjonalna, żyją one we względnej izolacji społecznej. Folie à deux zazwyczaj dotyczy rodzin nuklearnych, zwłaszcza diad siostra - siostra, małżonków oraz dzieci i matek, osoba indukująca objawy jest zazwyczaj starsza od osoby, u której urojenia są wzbudzane oraz ma także nad nią przewagę intelektualną, osobę indukowaną natomiast cechuje submisyjność i zależność od indukującego. Wnioski: Czynniki psychologiczne, społeczne i demograficzne odgrywają istotną rolę w powstawaniu indukowanych zaburzeń urojeniowych. |