Piotr Radziwiłłowicz, Katarzyna Gil
Zespół jelita drażliwego (zjd) okiem psychiatry
Psychiatric aspects of the irritable bowel syndrome
Streszczenie
Zespół jelita drażliwego jest jedną z najczęstszych dolegliwości przewodu pokarmowego. To problem z jakim stykają się w codziennej praktyce lekarze różnych specjalności. Częstość występowania tego schorzenia waha się od 10-20% w populacji osób dorosłych i stanowi jedną z częstszych przyczyn absencji w pracy. Jest więc problemem nie tylko ogólno medycznym ale i społecznym. Zespół jelita drażliwego jest jednym z modelowych przykładów schorzenia psychosomatycznego, czyli choroby somatycznej uwarunkowanej bądź pogłębionej przez czynniki psychospołeczne. Proces powstawania zaburzeń w tym zespole jest złożony i w większości przypadków związanym w jakimś stopniu z objawami zespołu depresyjnego. Często jest też wynikiem tzw. konwersji dysocjacyjnej, czyli transformacji (konwersji) utrwalonych zaburzeń lękowych w dolegliwości somatyczne wtórne. Autorzy poniższej pracy prezentują dwa możliwe patomechanizmy łączące zespół jelita drażliwego i depresję. W sposób nowatorski wyróżniają także kilka typów tego zespołu w zależności od towarzyszących mu objawów psychopatologicznych. Praca zawiera również propozycje postępowania terapeutycznego w każdym z prezentowanych podtypów zespołu jelita drażliwego.
Summary
Irritable bowel syndrome is one of the most frequent diseases of the gastrointestinal tract. Doctors working in different fields deal with this problem in their everyday practice. The frequency of this disorder is 10-20% in the adult population and it is a frequent cause of work absence. Thus, it is not only a general medical problem but also a social one. This syndrome is one of the most typical examples of psychosomatic disorders - somatic disorders conditioned or worsened by psychosocial factors. The process of disturbance development in this syndrome is complex and in most cases, to some degree, associated with depressive symptoms. It may be a result of conversion of anxiety into somatic symptoms. It is frequently a result of the so-called dissociative conversion - a transformation (conversion) of persistent anxiety symptoms into secondary somatic disturbances. The authors suggest two possible mechanisms connecting irritable bowel syndrome and depression. They also distinguish in a novel way several types of this syndrome basing on the accompanying psychopathological symptoms. The paper also suggests possible therapeutic approaches in all the presented subtypes of irritable bowel syndrome. |
