Tomasz Pawłowski, Andrzej Kiejna, Janusz K. Rybakowski, Dominika Dudek, Marcin Siwek, Dorota Łojko, Robert Roczeń Cechy dwubiegunowości u pacjentów z depresją lekooporną - wstępne wyniki badania TRES-DEP 775-784 Bipolarity in treatment-resistance depression-preliminary results from the TRES-DEP study 775-784 Streszczenie Cel badań: Badanie miało na celu analizę cech dwubiegunowości wśród pacjentów z depresją lekooporną w porównaniu z pacjentami u których nastąpiła remisja zaburzenia. Metoda: Populację badaną stanowili pacjenci w wieku 18-65 lat z diagnozą epizodu depresji lub depresji nawracającej. Spośród tej populacji każdy z psychiatrów uczestniczący w badaniu włączył 5 kolejnych pacjentów z depresją lekooporną oraz 5 kolejnych pacjentów w remisji. W sumie do badania włączono 1051 pacjentów: 570 w grupie z depresją lekooporną i 481 w grupie z remisją. W badaniu psychiatrycznym do oceny cech dwubiegunowości wykorzystano Kwestionariusz Zaburzeń Nastroju Hirschfelda (MDQ) oraz Kwestionariusz Objawów Hipomanii wg Angsta (HCL-32). Ocena nasilenia objawów depresyjnych została wykonana w oparciu o 17-punktową skalę depresji Hamiltona. Wyniki: Procentowy udział pacjentów u których MDQ wskazywał na cechy dwubiegunowości w grupie pacjentów z depresją lekooporną był znacząco wyższy w porównaniu z grupą kontrolną (13,7 % vs. 5,6 %, p<0,001). W grupie badanej odsetek pacjentów z cechami dwubiegunowości (wynik>14 punktów) zidentyfikowanymi przez HCL-32 był również znacząco wyższy w porównaniu z grupa kontrolną (43,9% vs. 30,0%, p < 0,001).Wieloczynnikowy model logitowy, badający związek poszczególnych zmiennych z wystąpieniem lekooporności wykazał, iż niezależnymi czynnikami ryzyka związanymi z lekoopornością są: cechy dwubiegunowości w HCL-32, wynik powyżej 6 punktów w MDQ, wystąpienie pierwszego epizodu depresji poniżej 20 roku życia, powyżej 3 epizodów depresji oraz niepełna remisja w ostatnim epizodzie. Wnioski: Zidentyfikowane czynniki ryzyka lekooporności sugerują możliwy związek dwubiegunowości z lekoopornością u pacjentów z diagnozą zaburzeń depresyjnych nawracających oraz epizodu depresyjnego. Summary Aim. The study aimed to analyse the bipolarity features between patients with treatment-resistant depression and patients with remission of a depressive episode. Methods. The population studied included patients aged 18-65 who had a diagnosis of first or recurrent major depressive disorder. Each psychiatrist included 5 consecutive patients, from all the patients he is treating, where the depressive episode was assessed as treatment-resistant (TR) and 5 consecutive patients with a depressive episode in remission (RE). One thousand and fifty-one patients entered the study: 570 in the treatment-resistant depression group and 481 in the remission group. All patients were assessed using the Mood Disorder Questionnaire (MDQ) and Hypomania Checklist (HCL-32). The assessment of current depressive symptoms was done by means of a 17-item Hamilton Depression Rating Scale. Results. The percentage of patients screened positive by MDQ was significantly higher in TR than in RE (13.7 vs. 5.6% p<0.001). Also, the percentage of patients having positive response to 14 or more items of the HCL-32 was significantly higher in TR than in RE (43.9% vs. 30.0%, respectively, p<0.001). The multiple logistic regression model showed that independent risk factors for treatment resistance were: bipolar features in HCL-32 scale, scoring 6 or higher on MDQ, age at first onset =<20 years, more than three previous depressive episodes and partial remission after the previous depressive episode. Conclusions. Identified independent risk factors for treatment resistance suggest possible association between bipolarity and worse response to antidepressant drugs in patients with mood disorders. |