Jakub Grabowski, Leszek Bidzan
Wykładniki neurobiologiczne efektu placebo 221-234
Neurobiological expression of the placebo effect 221-234
Streszczenie
O neurobiologii efektu placebo możemy mówić od 1978 roku, kiedy to Levine wykazał, że przeciwbólowe działanie po podaniu substancji obojętnej jest odwracane przez nalokson. Od tego czasu przeprowadzono wiele badań, które miały na celu ustalenie wpływu placebo na metabolizm mózgowy i neurotransmisję w analgezji, depresji, czy chorobie Parkinsona. Liczne regiony ośrodkowego układu nerwowego, w tym jądro półleżące, czy kora przednia zakrętu obręczy (ACC), wskazano jako powiązane z działaniem placebo, podczas gdy rola układu opioidowego została uznana za istotną dla procesu. Obecnie, przy użyciu nowoczesnych metod diagnostycznych takich jak PET, czy fMRI próbuje się ustalić różnice w działaniu placebo i leku na metabolizm mózgowy i, w konsekwencji, wyodrębnić elementy wpływające na odpowiedź terapeutyczną oraz ich ewentualną korelację z czynnikami psychologicznymi. Rozważane są także uwarunkowania środowiskowe, które mogą powodować obserwowany w ostatnich latach wzrost podatności na placebo rzędu siedmiu procent na dekadę. Pomimo pewnych etycznych i prawnych dylematów, jakie pojawiają się w związku opisywanym zagadnieniem, nie ma wątpliwości, że dokładniejsze poznanie neurobiologicznych mechanizmów w jakich oczekiwanie i warunkowanie wpływają na efekt placebo, jak i na samo leczenie umożliwi w przyszłości lepszą opiekę nad pacjentem i skuteczniejszą terapię.
Summary
Neurobiology of the placebo effect dates back to 1978, when Levine discovered that its analgesic action is reversed by naloxone. Since then, various studies have been performed to estimate the impact of placebo on brain metabolism and neurotransmission in analgesia, depression or the Parkinson's disease. A number of involved brain structures have been pinpointed, these including nucleus accumbens and the anterior cingulate cortex (ACC), while the role of opioid regulation has been established as significant to the process. Currently, modern diagnostic appliances such as PET or fMRI are being used to determine the differences between placebo and drug effect on brain metabolism and, consequently, to identify factors responsible for therapeutic response and their potential correlation with a psychological impact. Environmental conditions, which may result in placebo efficacy increase of seven percent per decade during the last years, are also looked into. Although certain ethical and legal dilemmas appear considering the use of placebo, it is beyond any doubt that realising the influence of expectation and conditioning on the neurobiology of the placebo effect, as well as on the proper therapy, should enable better patient handling and treatment in the future.
Słowa klucze: efekt placebo, neurobiologia, depresja
Key words: placebo effect, neurobiology, depression |
