Ewa Jackowska
Stygmatyzacja i wykluczenie społeczne osób chorujących na schizofrenię - przegląd badań i mechanizmy psychologiczne 655-670
Stigma and discrimination towards people with schizophrenia - a survey of studies and psychological mechanisms 655-670
Streszczenie
Naznaczenie osób zmagających się z chorobą psychiczną, przypisywanie im nieakceptowanych właściwości, dystansowanie się od nich stanowi oczywista przeszkodę w podjęciu wczesnego i efektywnego leczenia. Problem dotyka przede wszystkim osób chorujących na schizofrenię, dla których brzemię stygmatyzacji staje się często czynnikiem decydującym o społecznym nieprzystosowaniu. W artykule zostały przedstawione, opinie społeczne na temat chorób psychicznych i częstotliwość występowania różnych postaw stygmatyzujących wobec chorujących na schizofrenię, uzyskane w badaniach przeprowadzonych w kilku krajach europejskich (Polsce, Szwajcarii, Niemczech, Chorwacji i Hiszpanii). Respondenci obawiają się osób chorujących na schizofrenię i przejawiają wobec nich postawę dystansu. Postawy społeczne nasycone są negatywnymi stereotypami w odniesieniu do chorych. Są oni charakteryzowani jako niebezpieczni, nieprzewidywalni, nieodpowiedzialni itd. Uzyskane rezultaty wskazują, że stosunkowo często chorzy na schizofrenię i członkowie ich rodzin doświadczają przejawów społecznego wykluczenia, dystansu i odrzucenia nie tylko od populacji ogólnej, ale także od osób zatrudnionych w ochronie zdrowia psychicznego. W artykule opisano wybrane, odpowiadające referowanym rezultatom badawczym mechanizmy psychologiczne, które leżą u podstaw postaw stygmatyzujących. Summary
The stereotypes and sigma associated with mental disorders are frequently the main obstacles preventing early and successful treatment. Particularly in the case of schizophrenia, the burden of stigma often leads to chronic social impairment. In the paper, the prevalence of different public beliefs about mental disorders and varied components of the stereotypes of schizophrenia among respondents living in a few European countries (Poland, Switzerland, Germany, Croatia and Spain) are presented. The data have indicated that patients suffering from schizophrenia and their families not rarely have experienced social distancing, exclusion and rejection not only from the general public but also from mental health professionals. In general, respondents are fearful of people diagnosed with schizophrenia and desire emotional distance from them. The public attitudes tend to characterize people suffering from schizophrenia as dangerous, unpredictable, unreliable and so on. The article describes chosen psychological mechanisms that are associated with the presented results and explain the stigma attitudes of respondents.
Słowa klucze: stygmatyzacja, stereotypy, schizofrenia
Key words: stigma, stereotypes, schizophrenia |
