Jacek Wciórka, Ewa Schaeffer, Piotr Świtaj, Justyna Waszkiewicz, Katarzyna Krasuska, Jacek Węgrzyn, Piotr Woźniak
Skala Manii Becha-Rafaelsena i Skala Manii Younga - porównanie właściwości psychometrycznych dwóch narzędzi do oceny nasilenia zespołu maniakalnego 61-78
Bech-Rafaelsen Mania Scale and Young Mania Rating Scale - comparison of psychometric properties of the two instruments for rating a manic syndrome 61-78
Streszczenie
Cel. Skala manii Becha-Rafaelsena (BRMAS, Bech-Rafaelsen Mania Scale) oraz Skala manii Younga (YMRS, Young Mania Rating Scale) są często używanymi skalami oceny manii. BRMAS nie miała dotychczas polskiej wersji, a jest ona szczególnie przydatna ze względu na siostrzaną skalę do oceny depresji (Bech-Rafaelsen Melancholia Scale, BRMES). W Polsce nie podejmowano dotychczas oceny wartości psychometrycznej tych skal. Niewiele też jest prac porównujących ich wartość. Celem tej pracy były: ocena właściwości psychometrycznych oraz porównanie wspomnianych dwóch skal oceny manii.
Metoda. Trzydziestu pięciu chorych hospitalizowanych z powodu manii w przebiegu zaburzeń afektywnych, schizofrenicznych lub organicznych zbadano skalami oceny manii (BRMAS, YMRS), jak również skalą ogólnego wrażenie klinicznego (CGI) oraz jej analogiem do oceny manii (CGI-M) i lekowych objawów niepożądanych (CGI-SE), a także dwoma narzędziami oceny zespołów psychotycznych (PANSS i KOSS-S). Pacjentów badano trzykrotnie. W pierwszym badaniu stan chorego oceniało jednocześnie i niezależnie 3 diagnostów, a następnie - po tygodniu i po dwóch tygodniach - jeden z nich. Analizowano rzetelność jako zbieżność (inter-rater) oraz powtarzalność (test-retest) ocen, oraz jako wewnętrzną spójność skali. W ocenie trafności analizowano kliniczną wartość opisowej charakterystyki skal (trafność zewnętrzna), oraz trafność diagnostyczną, kryterialną - przez porównanie z alternatywnymi narzędziami oceny manii. Za pomocą analizy krzywej ROC podjęto próbę oceny swoistości i czułości oceny za pomocą BRMAS i YMRS w odniesieniu do klinicznego rozpoznania nasilonej manii wg CGI-M. Obserwacje poczynione w trakcie badania posłużyły do oceny praktyczności narzędzi.
Wyniki. BRMAS i YMRS wykazały zadowalającą zbieżność ocen trzech diagnostów (ρ Spearmana>0,72, brak istotnych różnic w teście nieparametrycznym Friedmana), powtarzalność w odstępie tygodnia (ρ>0,52) i spójność wewnętrzną (alfa Cronbacha dla BRMAS>0,86, dla YMRS>0,73). Profil i dynamika objawów w trzech kolejnych ocenach (co tydzień) wykazała zmiany zgodne z oczekiwanymi klinicznie, co dowodzi zewnętrznej trafności skal. Wzajemne, wysokie interkorelacje między badanymi skalami (BRMAS i YMRS, ρ>0,90) oraz między tymi skalami a skalą CGI-M (_>77) i adekwatnymi pozycjami skal oceny zaburzeń psychotycznych (KOSS i PANSS) wskazują na diagnostyczną trafność skali. Krzywe ROC dla obu skal wykazywały podobne, obszerne pola pod krzywa (AUC>0,947; p<0,000). Wynik BRMAS powyżej 24 pkt. wskazywał z 92% czułością i 91% swoistością na tak zdefiniowana ciężką manię. Analogicznie 29 pkt. według YMRS pozwalało na takie rozpoznanie z 83% czułością i 91% swoistością. Posługiwanie się badanymi skalami nie sprawiało praktycznych trudności.
Wnioski. Obie porównywane skale manii wykazują zadowalające wskaźniki rzetelności i trafności. Są też narzędziami praktycznymi. Jednak ze względu na ograniczoną liczebność próby nie pozwalającą na głębszą analizę, zwłaszcza problemu trafności, badania te wymagają kontynuacji.
Summary
Aim. The Bech-Rafaelsen Mania Rating Scale (BRMAS) and Young Mania Rating Scale (YMRS) are both popular rating scales for mania. Until now BRMAS has not had a Polish language version BRMAS, although it may be particularly useful because of its twin depression (melancholia) rating scale (BRMES). No attempt of evaluation of the scales were made in Poland until now. Attempts to compare their worth are rare in the literature. The aim of this study was to evaluate and compare the two scales.
Method. Thirty-five patients hospitalised for mania in the course of affective, schizophrenic and organic disorders were assessed by means of two mania rating scales (BRMAS, YRMS), as well as with clinical global impression (CGI) scale, and its parallel versions for mania (CGI-M) and treatment adverse events (CGI-SE). Two rating scales for psychotic syndromes (PANSS, KOSS-S) was also used. Patients were assessed three times. First three diagnosticians evaluated simultaneously and independently the patients' mental state, and then - after one and two weeks - one of them. As reliability measures, inter-rater, test-retest, and internal consistency indices were analysed. As validity measures, a clinical meaning of descriptive characteristics of the scales (external validity), and a comparison with alternative tools for mania rating (criterion, diagnostic validity) were performed. Specificity and sensitivity of BRMAS and YMRS in relation to clinical criterion of severe mania (CGI>=5) was analysed by means of ROC curve. As feasibility measure observations made during assessments were used.
Results. BRMAS and YMRS revealed satisfactory convergence between assessments of the three diagnosticians (Spearman's ρ>0.72, no significant difference in non-parametric Friedman test), repeatability after a week (ρ>0.52) and internal consistency (Cronbach's alpha for BRMAS>0.86, for YMRS>0.73). Profile and dynamics of symptoms in the three successive assessments (each week) depicted changes consistent with expectations, which proved external validity of the scales. Mutual,high correlations between the BRMAS and YMRS (ρ>0.90), between them and CGI-M scale (ρ>77), and between them and some meaningful items of psychosis rating scales (PANSS, KOSS-S) may be a mark of their diagnostic validity. ROC for both scales revealed similar, extensive areas under curve (AUC>0.947; p<0.000). BRMAS score above 24 points predicted severe mania with 92% sensitivity and 91% specificity. By analogy, YRMAS score above 29 points allowed this diagnosis with 83% sensitivity and 91% specificity. Practically no difficulties in application of the scale under study were noted.
Conclusions. Both compared mania scales revealed satisfactory indices of reliability and validity. They are also feasible tools. However limited size of the group under study has not allowed more penetrating analysis, particularly that of validity. This is why the study requires continuation. |
